Ο Άγιος Υπάτιος είναι ιερομάρτυρας της Χριστιανικής Εκκλησίας, η μνήμη του οποίου τιμάται στις 31 Μαρτίου. Την ημέρα αυτή γιορτάζουν όσοι φέρουν το βαπτιστικό όνομα Υπάτιος και Υπατία.
Κατά τους χρόνους του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ο Υπάτιος ήταν Επίσκοπος Γαγγρών στην περιοχή της Παφλαγονίας (σημερινό Τσανκιρί Τουρκίας). Έλαβε μέρος στην Α’ Οικουμενική Σύνοδο, η οποία συνήλθε το 325 στη Νίκαια της Βιθυνίας και διακρίθηκε για τη σφοδρή πολεμική του κατά των αιρετικών και ιδίως των Αρειανών.
Η στάση του αυτή εξόργισε τους ακολούθους της ακραία συντηρητικής αίρεσης των Νοβατιανών ή Καθαρών, οι οποίοι επιζητούσαν την εξόντωσή του. Για τον σκοπό αυτό, το 326, πλήρωσαν κάποιους ειδωλολάτρες, οι οποίοι του έστησαν ενέδρα και τον χτύπησαν με πέτρες και ξύλα, αφήνοντάς τον μισοπεθαμένο. Προτού ξεψυχήσει μια φανατισμένη αιρετική, τον αποτελείωσε με λιθοβολισμό.