Ρόμπερτ Λάνγκερ: Ένας από τους επιδραστικότερους επιστήμονες του καιρού μας

Ο αμερικανός βιοτεχνολόγος Ρόμπερτ Λάνγκερ (Robert Langer) θεωρείται ένας από τους επιδραστικότερους επιστήμονες του καιρού μας. Ο κατάλογος με τα επιτεύγματά του στη μάχη κατά του καρκίνου, των καρδιοπαθειών, του διαβήτη, αλλά και της Covid-19, είναι τεράστια.

Ο Ρόμπερτ Λάνγκερ γεννήθηκε στις 29 Αυγούστου 1948 στο Όλμπανι, την πρωτεύουσα της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Σπούδασε χημικός μηχανικός στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ κι έλαβε το διδακτορικό του από το ΜΙΤ της Μασαχουσέτης (1974). Από το 1974-1977 εργάστηκε ως μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστώνης και στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.

Το ερευνητικό του έργο, μεταξύ της βιοτεχνολογίας και της επιστήμης των υλικών, επικεντρώνεται κυρίως στην ανάπτυξη πολυμερών που επιτρέπουν την ελεγχόμενη απελευθέρωση των ενσωματωμένων σε αυτά φαρμάκων για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Με τη μείωση των χορηγούμενων δόσεων μπορούν να μειωθούν οι παρενέργειες.

Θεωρείται ο «πατέρας» των συστημάτων ελεγχόμενης αποδέσμευσης φαρμακευτικών ουσιών, που είναι απαραίτητα για τη στόχευση συγκεκριμένων ιστών, κυρίως κακοηθών όγκων. Επίσης, έχει αναπτύξει καινοτόμα βιοϋλικά και για την αναγέννηση ιστών, καθώς και προηγμένα στεντ για καρδιοπάθειες, ενώ έχει συνεργαστεί και στην παραγωγή εμφυτεύσιμης συσκευής για τη θεραπεία του διαβήτη τύπου 1. Επιπλέον, τα εμβόλια mRNA που αναπτύχθηκαν κατά της Covid-19 οφείλουν πολλά στο έργο του.

Ο Λάνγκερ δημοσίευσε την πρώτη εργασία που έδειξε ότι ήταν δυνατή η μεταφορά νουκλεϊκών οξέων, όπως το RNA και το DNA, στο ανθρώπινο σώμα μέσω νανοσωματιδίων. Πάνω στην τεχνική αυτή η Moderna, την οποία ο Λάνγκερ συνίδρυσε το 2010, στήριξε το εμβόλιο εναντίον της Covid-19.

Τα αποτελέσματα της ερευνητικής εργασίας του έχουν αδειοδοτηθεί ή παραχωρηθεί σε περισσότερες από 400 εταιρείες φαρμακευτικών, χημικών, βιοτεχνολογικών και ιατρικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης της Moderna.

Ο Ρόμπερτ Λάνγκερ έχει δημοσιεύσει πάνω από 1.500 ερευνητικές εργασίες, κατέχει πάνω από 1.400 διπλώματα ευρεσιτεχνίας και είναι ένας από τους ερευνητές με τις περισσότερες αναφορές παγκοσμίως, με περίπου μισό εκατομμύριο ετεροαναφορές. Έχει βιβλιομετρικό δείκτη h=329 (που αποτυπώνει την επιδραστικότητα ενός ερευνητή, τόσο ως προς τον αριθμό των δημοσιεύσεων όσο και ως προς την ποιότητα με τον αριθμό αναφορών του έργου του), που είναι ο υψηλότερος από οποιονδήποτε άλλον μηχανικό διαχρονικά σε όλο τον κόσμο.

Έχει λάβει 43 τίτλους επίτιμου διδάκτορα και έχει βραβευτεί πάνω από 220 φορές, συμπεριλαμβανομένων των Εθνικών Μεταλλίων Επιστήμης και Τεχνολογίας και Καινοτομίας των ΗΠΑ, και μάλιστα είναι ένας από τους τρεις εν ζωή επιστήμονες που μέχρι στιγμής, έχουν λάβει και τις δύο αυτές τιμές.

Επίσης, έχει λάβει και το βραβείο της Βασίλισσας Ελισάβετ για τη Μηχανική (QEPrize), το οποίο αποκαλείται και ως «Νόμπελ της Μηχανικής». Επιπλέον, έχει εκλεγεί στις Εθνικές Ακαδημίες Ιατρικής, Μηχανικής, Επιστημών και Εφευρετών. Πιο πρόσφατη διάκριση ήταν το βραβείο Kavli το 2024, που απονέμει η Νορβηγική Ακαδημία Επιστημών και Γραμμάτων σε συνεργασία με το Ίδρυμα Kavli.

Ποια όμως θεωρεί ο ίδιος ως τα σημαντικότερα επιτεύγματα σε όλη αυτή την εντυπωσιακή πορεία του; «Το γεγονός ότι έχουμε εκπαιδεύσει τόσους πολλούς φοιτητές, οι οποίοι έχουν γίνει παγκόσμιοι ηγέτες στη Χημεία και τη Βιοϊατρική μηχανική», τονίζει. Περισσότεροι από 400 επιστήμονες που εκπαιδεύτηκαν στο εργαστήριό του είναι σήμερα ακαδημαϊκοί, περισσότεροι από 500 εργάζονται στη βιομηχανία ή έχουν ιδρύσει εταιρείες και άλλοι 100 περίπου εργάζονται σε κυβερνητικές ή σε άλλες θέσεις (ένας από τους διακεκριμένους μαθητές του είναι ο έλληνας Αντώνιος Μίκος, ένας από τους πρωτοπόρους στη βιομηχανική, χημική και βιομοριακή μηχανική).

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το εργαστήριό του στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT) είναι το μεγαλύτερο εργαστήριο Βιοϊατρικής Μηχανικής στον κόσμο και ο ίδιος κατέχει τον τίτλο του καθηγητή στο MIT (Institute professor), έναν τίτλο που κατέχουν μόλις εννέα διακεκριμένοι καθηγητές του συγκεκριμένου πανεπιστημίου.

Ο Ρόμπερτ Λάνγκερ είναι παντρεμένος με τη Λόρα Φαϊγκενμπάουμ από το 1988, με την οποία έχει αποκτήσει τρία παιδιά.