Ρομπέρ Σουμάν: Ο οραματιστής των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης»

Ο Ρομπέρ Σουμάν (Robert Schuman) ήταν γάλλος πολιτικός, γεννημένος το Λουξεμβούργο, ο οποίος πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) κι εργάστηκε επίμονα για την οικονομική και πολιτική ένωση της Ευρώπης, προσβλέποντας στη δημιουργία των «Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης». Θεωρείται ως ένας από τους ιδρυτές – πατέρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Ζαν-Μπατίστ Νικολά Ρομπέρ Σουμάν γεννήθηκε στις 29 Ιουνίου 1886 στην Πόλη του Λουξεμβούργου από πατέρα γαλλο-γερμανικής καταγωγής και μητέρα λουξεμβούργια. Σπούδασε νομικά, φιλοσοφία, θεολογία, οικονομικά και στατιστική στα πανεπιστήμια του Βερολίνου, του Μονάχου, της Βόννης και του Στρασβούργου.

Το 1912 ξεκίνησε να εργάζεται ως δικηγόρος στο γερμανοκρατούμενο Μετς και μετά τη λήξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η περιοχή της Αλσατίας - Λωραίνης προσαρτήθηκε στη Γαλλία, απέκτησε τη γαλλική υπηκοότητα και ασχολήθηκε με την πολιτική. Διετέλεσε μέλος της Γαλλικής Βουλής, εκπροσωπώντας την περιφέρεια του Μοζέλα από το 1919 έως το 1962, με μια διακοπή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Τον Σεπτέμβριο του 1940 συνελήφθη από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής, αλλά το 1942 απέδρασε και προσχώρησε στην Αντίσταση. Το 1944 υπήρξε από τους ιδρυτές και από τα ηγετικά στελέχη του χριστιανοδημοκρατικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κινήματος (Mouvement Republicain Populaire, MRP). Διετέλεσε υπουργός Οικονομικών (1946-1947) και στη συνέχεια δυο φορές πρωθυπουργός (24 Νοεμβρίου 1947 – 19 Ιουλίου 1948, 5 – 11 Σεπτεμβρίου 1948) επί προεδρίας Βενσάν Οριόλ (1947-1954).

Η ίδρυση της ΕΚΑΧ που αποτέλεσε τον πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Κατά τη διάρκεια της θητείας του ως υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας (26 Ιουλίου 1948 – 8 Ιανουαρίου 1953), ανακοίνωσε στις 9 Μαΐου 1950 ένα σχέδιο εμπνευσμένο από τις ιδέες του Ζαν Μονέ, με το οποίο τέθηκαν οι βασικοί άξονες της πολιτικής της ευρωπαϊκής ενοποίησης (Διακήρυξη Σουμάν). Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ), η οποία ιδρύθηκε το 1951 έπειτα από πρόταση του Σουμάν, αποτέλεσε τον πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (νυν Ευρωπαϊκή Ένωση).

Ο Σουμάν παραιτήθηκε γιατί οι προσπάθειές του να υιοθετηθεί η πρότασή του για μια Ευρωπαϊκή Αμυντική Κοινότητα («Σχέδιο Πλεβέν») συνάντησαν αντιδράσεις. Υπηρέτησε ένα διάστημα ως υπουργός Δικαιοσύνης (Φεβρουάριος 1955 – Ιανουάριος 1956) και από το 1958 έως το 1960 ήταν πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης, η οποία από το 1962 μετονομάστηκε σε Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο Ρομπέρ Σουμάν πέθανε στις 4 Σεπτεμβρίου 1963 στο προάστιο Σι-Σαζέλ του Μετς, σε ηλικία 77 ετών. Στις 19 Ιουνίου 2021 η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία προέβη στην αγιοποίηση του Ρομπέρ Σουμάν και τον ανακήρυξε Όσιο.