Αικατερίνη Σακελλαροπούλου: Η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας

Η δικαστικός Αικατερίνη Σακελλαροπούλου ορκίστηκε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας στις 13 Μαρτίου 2020 διαδεχόμενη τον Προκόπιο Παυλόπουλο και παρέμεινε στο ύψιστο πολιτειακό αξίωμα έως τις 13 Μαρτίου 2025, οπότε την διαδέχθηκε ο δικηγόρος και πολιτικός Κωνσταντίνος Τασούλας. Ήταν η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 30 Μαΐου 1956, με καταγωγή από τη Σταυρούπολη Ξάνθης από την πλευρά της μητέρας της. Ο πατέρας της Νικόλαος Σακελλαρόπουλος διετέλεσε αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου και ήταν αναπληρωτής πρόεδρος του Ειδικού Δικαστηρίου (Υπουργοδικείου) που δίκασε τον Ανδρέα Παπανδρέου για το σκάνδαλο Κοσκωτά (1990-1991).

Η δικαστική διαδρομή

Φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε το πτυχίο της το 1978. Το 1982 διορίστηκε, κατόπιν διαγωνισμού, Εισηγητής στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και το 1988 προήχθη στο βαθμό του Παρέδρου. Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της άδειας (1989-1990), παρακολούθησε μαθήματα συνταγματικού και διοικητικού δικαίου μεταπτυχιακού επιπέδου στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης (Παρίσι 2).

Το 2000 προήχθη στο βαθμό του Συμβούλου και το 2015 στο βαθμό του Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ήταν μέλος του Ειδικού Δικαστηρίου που δίκασε τον πρώην υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου για την υπόθεση της λίστας Λαγκάρντ το 2015. Στις 17 Οκτωβρίου 2018 ανέλαβε την προεδρία του ανωτάτου διοικητικού δικαστηρίου (η πρώτη γυναίκα στην ιστορία του ΣτΕ) με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου, κατόπιν εισήγησης του υπουργού Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου.

Η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, κατά τη διάρκεια της δικαστικής της διαδρομής, διετέλεσε πρόεδρος της Ένωσης Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ (1993-1995 και 2000-2001), ενώ υπήρξε μέλος της Κεντρικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής (1993-1995). Δίδαξε Δίκαιο Περιβάλλοντος στην Εθνική Σχολή Δικαστών (2005-2014) και από τον Μάρτιο του 2015 ήταν πρόεδρος του επιστημονικού σωματείου «Ελληνική Εταιρεία Δικαίου του Περιβάλλοντος».

Έχει πλούσιο συγγραφικό έργο, με άρθρα που αναφέρονται σε ζητήματα συνταγματικού δικαίου και δικαίου του περιβάλλοντος, ενώ έχει εισηγηθεί σχετικά θέματα σε επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες.

Στην Προεδρία της Δημοκρατίας

Στις 15 Ιανουαρίου 2020, όντας Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου προτάθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη για το αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας και στις 22 Ιανουαρίου 2020 εξελέγη από τη Βουλή των Ελλήνων με 261 ψήφους (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ). Ανέλαβε τα υψηλά της καθήκοντα στις 13 Μαρτίου 2020, διαδεχόμενη τον Προκόπιο Παυλόπουλο.

Στις 15 Ιανουαρίου 2025, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποφάσισε να μην ανανεώσει τη θητεία της Αικατερίνης Σακελλαροπούλου και να προτείνει για Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα. «Έκρινα, ότι κατά το επόμενο διάστημα και σε ένα ταραγμένο διεθνές περιβάλλον, η πατρίδα χρειάζεται Πρόεδρο της Δημοκρατίας με μακρά διαδρομή στα κοινά και με σαφή πολιτικά χαρακτηριστικά. Σε κάθε περίπτωση, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου αφήνει θετικό αποτύπωμα στην Ιστορία της χώρας. Ως Πρωθυπουργός και ως απλός πολίτης την τιμώ και θέλω να την ευχαριστήσω από καρδιάς», επισήμανε σε δήλωσή του ο πρωθυπουργός, αιτιολογώντας το γεγονός ότι δεν θα προτείνει την κυρία Σακελλαροπούλου για μια δεύτερη θητεία. Πολιτικοί παρατηρητές πάντως επισημαίνουν ότι η μη ανανέωση της θητείας της κυρίας Σακελλαροπούλου οφείλεται κυρίως σε λόγους εσωκομματικών ισορροπιών στο κυβερνών κόμμα.

Η προεδρική θητεία της Αικατερίνης Σακελλαροπούλου, παρά την αμφισβήτησή της από την ακροδεξιάς και μερίδα της Αριστεράς, κρίνεται επιτυχημένη στο πλαίσιο του Συντάγματος του 1975, όπως αναθεωρήθηκε το 1986. Αποχαιρέτησε το Προεδρικό Μέγαρο στις 13 Μαρτίου 2025, υποδεχόμενη τον διάδοχό της Κωνσταντίνο Τασούλα.

Η Αικατερίνη Σακελλαροπούλου είναι διαζευγμένη κι έχει ένα παιδί από τον γάμο της.